Rıza Uysal, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Antalya'da pazar günü yaşanan sel felaketinin seralardaki yaş sebzeleri olumsuz etkilediğini belirterek, ''Ancak üretim amacıyla hazırlanan ve şubatta mahsul alınacak seralara su girdi. Bunlarda henüz ürün yoktu. Bu dönem pazara getirilen ürünler yayla ürünleridir, sahilde üretim çıkmadı. Fiyat artışına selden kaynaklı bahane yaratmamak lazım. Sel basan seralarda üretim yok ki fiyatlar artsın'' diye konuştu.
Uysal, yaylada yağmurdan ürünün toplanamaması ve ulaşım problemi nedeniyle hale gelen ürünlerde yüzde 20'lik azalma olduğunu, bunun ise fiyatlara çok az yansıdığını söyledi. Uysal, ''Yağmurun etkisi geçti. Üretici ürününü toplamaya başlayınca fiyatlar olması gereken seviyeye düşer'' dedi.
Sebze fiyatlarının pazarda 2-3 kat artmasına anlam veremediğini de ifade eden Uysal, şöyle konuştu:
''Antalya'da sel oldu da üretimi ne kadar etkiledi buna bakmak lazım. Seli bahane edip yüzde 100 zam yapılması anlaşılır gibi değil. Ürünlerde selden kaynaklı fiyat artışı yok, kesinlikle selin zararı üretimle alakalı değil. Selden yeni dikimler etkilendi, bunun da marttaki üretime etkisi olabilir.''
40-45 bin dekar alan zarar gördü
Antalya Ticaret Borsası Başkanı Ali Çandır da, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bölgede 40-45 bin dekar alanın zarar gördüğünü, 27 köyde hasar olduğunu, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü'nün verilerine göre 1200 dekarın üzerinde de seranın selden olumsuz etkilendiğini bildirdi.
Pamuk alanlarında selin ardından ciddi hasar oluştuğuna dikkati çeken Çandır, narenciye ve nar bahçeleri ile mısır ekim alanlarının da zarar gördüğünü kaydetti. Hasar gören sera alanının yüzde 60'ının domates olduğunu bildiren Çandır, yağmur yüzünden hasat yapılamaması nedeniyle de narın toplanamadığını belirtti.
Erüst Tarım Limited Şirketi Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Erüst de, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Aksu Çayı'nın kenarındaki seraların selden daha çok zarar gördüğünü belirterek, çayın ıslah edilmesi gerektiğini kaydetti. Erüst, başta domates olmak üzere seralardaki ürünlerin zarar görmesinin ileriki günlerde ihracata yansıyacağını bildirdi.
''Pamuk komple gitti''
Erdoğan Ekinci Sebze Meyve Limited Şirketi Yönetim Kurulu Başkanı Erdoğan Ekinci ise, narda büyük zarar olduğunu belirterek, ''Narda yüzde 20 çatlama fazla olacak. Pamuk komple gitti, pamuk tarlaları su altında'' dedi.
Gebiz bölgesinde seraların su altında kalmasının şu anda pazardaki fiyat artışına neden olmadığını söyleyen Ekinci, ''Güzlük ekimlerde sıkıtı yok, tek ekimler ise Şubat'ta çıkacak. Sel, ürünlerde fiyat artışına neden değil'' dedi.
Bu arada, Devlet Su İşleri 13. Bölge Müdürlüğü'nün, sel felaketinin yaşandığı Aksu Çayı kenarındaki taşkınları önlemek için bölgede ıslah çalışması başlatacağı öğrenildi. Aksu Çayı'nın ıslahı projesinin ihalesinin 27 Kasım'da yapılacağı, projenin hayata geçirilmesiyle, çevresinde pek çok sera bulunan çayın taşkınlarından kurtarılacağı bildirildi.
Halden fiyatlar
Antalya Büyükşehir Belediyesi Toptancı Hali'nden edinilen bilgiye göre, domatesin 4 Ekim Salı günü hal satış fiyatı 0,50-1,50 lira arasında değişirken, fırtınanın ardından 11 Ekim Salı günkü hal çıkış fiyatı 0,70-1,90 lira arasında değişti.
Nar, 4 Ekim'de 0,50-1,00 lira, 11 Ekim'de 0,50-1,50 lira arasında, portakal 4 Ekim'de 0,70-2,10 lira iken, 11 Ekim'de 1,00-2,50 lira arasında, sivri biber 4 Ekim'de 1,40-3,10 lira iken, 11 Ekim'de 1,50-3,70 lira arasında satışa sunuldu.
Selin çiftçiye faturası ağır
Antalya, Ege ve Marmara bölgelerinde etkisini artıran sağanak yağış çiftçiyi üzdü. Yağmurun etkisiyle birçok tarım alanı sel suları altında kaldı. Ekim ayı çoğu yerde söküm zamanı olduğundan, yağışlar ürünlerin hasadında da zorluklara yol açıyor. Hafta başından itibaren etkisini devam ettiren şiddetli yağmurun etkisiyle birçok tarım alanı zarar gördü. Yurt genelinde etkili olan yağışların, özellikle pamukta kalite kaybına ve hasat güçlüklerine sebep olduğu belirtiliyor. Türkiye Ziraat Odaları Birliği'nden yapılan açıklamaya göre, bazı ürünlerin hasat dönemi, bazı ürünlerin de ekim dönemi olması nedeniyle eylül sonu, ekim ayı başlarındaki yağışlar kimi tarım ürünleri için faydalı olurken, kimileri için de zarara yol açtı. Pamuk tarlalarına verdiği zararla çiftçiyi üzen yağmurlar, diğer meyve ve sebze türü ürünlerde korkulan tabloyu ortaya koymadı. Özellikle hububat üreticileri açısından bu mevsimdeki yağışlar olumlu sonuçlar doğuruyor. Kuruya ekim yapılan alanlarda bu yağışlar tohumun çimlenmesi için gereken nem ortamını sağlıyor. Hububat ekimini henüz yapmamış olan üreticiler için de bu son yağışlar toprak hazırlığı açısından büyük önem arz ediyor. Ancak ekim ayı çoğu yerde pancar ve patates söküm zamanı olduğundan, yağışlar bu ürünlerin hasadında da zorluklara yol açıyor.
Manisa Ziraat Odası Başkanı Nuri Sorman, son yağışların hasat evresine gelmesi dolayısıyla pamuk üreticisinin bu yıl yaptığı masrafı dahi karşılayamayacağını söyledi. Sorman, bahar aylarındaki yağışlar nedeniyle pamuk ekiminin bu yıl geç başladığını, buna bağlı olarak hasat zamanının da geciktiğine işaret ederek şöyle konuştu: "Bazı bölgelerde pamuk, henüz çiçek dahi açmamış durumda. Üreticimiz, havaların pamuk bitkisinin gelişim şartlarına elvermesi durumunda, bu gecikmeyi telafi etme şansı bulacaktı. Ancak hasat evresinde hava müsaade etmediği için pamuk üreticisi bu yıl yaptığı masrafları çıkarma imkânı bulamayacak. Yağışlar erken geldiği için üretici gerek fiyat yönünden gerekse kalite yönünden maalesef mağdur oldu.'' Nazilli Pamuk Araştırma Enstitüsü Müdürü Sadettin Öztürk de hasat zamanı meydana gelen yağışın, pamuk verimi, tohum kalitesi ve lifin bazı kalite değerlerini olumsuz etkileyeceğini belirtti.
SELZEDE ESNAF VE KOBİ'YE KREDİ MÜJDESİ
Yağışların etkisiyle sebze-meyve fiyatlarının da artabileceği gündemde. Türkiye Sebze ve Meyve Komisyoncuları Federasyonu (TÜSEMKOM) Başkanı Yüksel Tavşan, olumsuz hava şartlarının önümüzdeki günlerde fiyatları etkileyebileceğini söyledi. Tavşan, "Sebze-meyve hava şartlarından direkt etkilenir. Yağışların etkisi ileride ortaya çıkacak.'' dedi. Edirne Sebze-Meyve Hali'nde komisyonculuk yapan Ramazan Özçelik, Bursa, Çanakkale, Bursa, İzmir'den gelen domates, biber ve patlıcanın fiyatlarının yüzde 80 ile yüzde 100 oranında arttığına dikkat çekti. Bu arada Bilim, Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün'ün, bugün selden zarar gören esnaf ve sanatkarlar ile KOBİ'lere yönelik destek kredi paketini açıklayacağı öğrenildi. Ergün'ün saat 09.45'te JW Marriott Otel'de basın açıklaması ile selden zarar gören esnaf, sanatkar ve KOBİ'lere yönelik kredi paketini kamuoyuna duyuracağı belirtildi. eKONOMİ SERVİSİ
YAĞIŞLAR NEREDE VE HANGİ ÜRÜNLERDE ETKİLİ OLDU?
Ege Bölgesi'nde ve özellikle Söke Ovası'nda domates, patlıcan, biber, kabak, fasulye, lahana, karnabahar gibi ürünler için de, çeşitli verim ve kalite kayıplarına yol açtı.
Üzüm, incir, kabak çekirdeği, ayçiçeği, kırmızı biber gibi ürünlerin kurutma dönemi olan bu sezondaki yağışlar, ürünlerde aflatoksin oluşumu ve sair kalite kayıplarından ileri gelen zararlara neden oluyor.
Narencİye, nar, elma gibi meyvelerin hasat döneminde meydana gelen yağışlar, bu meyvelerde hasadın gecikmesi yanında çeşitli hasat kayıplarına ve meyvelerin raf ömürlerinin kısalmasına da yol açıyor.
Aydın Söke ilçesinde Kisir Çayı'nın taşması sonucunda Nalbantlar köyünde bin 500 dönüm pamuk ve silajlık mısır, Pamukçular köyünde bin dönüm pamuk, Akçakaya köyünde ise 500 dönüm pamuk ekili alanın sular altında kaldığı tespit edildi.
Karadenİz'de Ordu, Giresun bölgesinde fındıkta ise kurutma döneminde güçlüklere ve kalite kaybına sebebiyet verdi.
Antalya'da 45 bin dekarlık tarım alanı zarar gördü. Birçok sera sular altında kaldı.
Bandırma'da 6 bin dekarlık tarım alanı sular altında kaldı.
