Bebeğimizi doğduğu andan itibaren anne sütü ile emzirerek onun için yapılabilecek en güzel şeyi yaptık. Sevgi ve şefkattle koruduk kolladık besledik , bize ilk gülümsemesini sevinçle izledik, artık ilk ek gıdaları alacağı ayları sabırsızlıkla beklemeye başladık. Ancak bu noktada bazı kurallarımız olacak. Moderrn tıpta bebeklere, ilk 6 ay sadece anne sütü ilebeslenme öneriyoruz. Çoğu bebek, yaklaşık 6. ayında anne sütüyle birlikte ek gıdaları alacak duruma geldiğini zaten doğal olarak size hissettirmeye başlıyor. Bebeği takip eden doktorunuz, onun gelişim özelliklerine göre bakarak , aksi yönde tıbbi bir zorunluluk olmadıkça genellikle 6 ayda ek gıdalara geçebileceğinizi size söyleyecektir. Bebeğin ek gıda amaya hazır olduğunu nasıl anlayabiliriz?

Bebeğiniz bazı davranış özellikleri ile size artık ek gıda almaya hazır olduğunu 'bebek dilinde' söyleyecektir. Bebek lisanında şu saydıklarımız en başta gelenlerdir: Artık, sizin yediklerinizin bebeğin de ilgisini çekmeye başlaması, hatta uzanıp tabaktaki veya elinizdekileri almaya çalışması. Ağzına verilen gıdayı veya kaşığı diliyle itmemeye başlaması. Ağzına oyuncak veya kaşık sokulduğunda öğürmemesi. Yastıklarla veya başka malzemelerle destekle de olsa, dik oturabilmeye başlaması.

Ek gıdaya geçerken nelere dikkat etmek gerekir?

Bebek yorgunsa, keyfi yoksa beslemeyi erteleyin. Israr, tepki gelişmesine neden olup, faydadan çok zarara yol açabilir. Bir seferde tek bir yeni gıda deneyin. Bebeğin ve bağırsakların alışması için zaman tanımış olursunuz . Ayrıca alerji gelişirse, neden olan gıdayı kolayca saptayabilirsiniz. Küçük miktarlarla başlayın, yavaşça arttırın. Yan etkiler gelişirse(kabızlık alerji gibi) miktarı azaltmaya başlayın ya da en azından sabit tutun. Bebeğiniz yeterince aldığını ve doyduğunu size bebek dilinde zaten anlatacaktır. Reddettiği bir gıdayı 1-2 hafta kadar ara verip sonra tekrar deneyin. Zamana yaymak genelde en iyi çözümdür. Anne sütü ile besleme ilk 4-6 ay boyunca, su bile vermeksizin tek başına bebeğin optimal büyüme ve gelişmesi için yeterlidir. Bu süre içerisinde ek gıda verilmesi annenin süt salgılama, bebeğin de emme fonksiyonlarını bozacağı gibi, anne sütünün enfeksiyonlardan koruyucu etkisinin azalmasına yol açar.

4-6 ay arası dönemde ek gıda vermenin koşulları

Ek gıdalara başlama zamanına bebeğin gastrointestinal, metabolik ve nörolojik gelişim derecesine göre karar verilir. Bu nedenle bebeğin büyüme ve gelişme hızı hekim tarafından takip edilmelidir. Bebeğin baş boyun kontrolünün tamamlanması, el ve göz koordinasyonunun gelişmesi, oturmaya başlaması, çiğneme ve yutma fonksiyonlarının gelişmesi ek gıdalara başlanması için zorunlu basamaklarıdır . Annenin süt yapma ve salgılama performansı da karar verirken dikkate alınmalıdır. 4-6 ay arası dönemde ek gıdaya başlama kararı mutlaka hekim tarafından verilmelidir. Bebeğin büyüme gelişme hızı ve anne süt salgısı normal ise 6.aya kadar tek başına anne sütüne devam edilmelidir.

Ek gıdalara 4 aydan önce başlamanın ne gibi zararları olabilir?

İlk 4 ay bebeğin mide, bağırsak sistemi anne sütü ve adapte formüller dışında, ek gıdaları sindirebilecek olgunlukta değildir. Sindirim sisteminde koruyucu mekanizmalar da henüz tam gelişmemiştir. Nişasta ve yağların emilimi için gerekli enzimler henüz yeterli düzeyde salgılanamaz. Üstelik bebeklerin 4 aydan önce yutma refleksi de zayıftır, kaşıkla verilenleri yutamaz ve geri çıkarma eğilimindedir. Erken ek gıdaya başlama bebeğin anne sütü alımını azaltır ve emzirmenin kesilmesine yol açabilir. Erken verilen ek gıdaların anne sütünün enfeksiyonlardan koruyucu özelliklerini azaltması sonucu enfeksiyon özellikle de ishal riski artar. Erken ek gıda vermek tam olgunlaşmamış böbreklerin süzme yükünü arttırarak fonksiyon bozukluklarına yol açabilir. Erken ek gıda başlanması alerjik hastalıklara, özellikle de mide bağırsak sistemi besin alerjilerine yol açabilir.