Gıda ürünlerinde yükselen hassaiyet, kontrollü tarımda önemli bir gelişme sağladı. Halen bakanlık ile Migros ortaklığında yürütülen ‘İyi Tarım Uygulamaları’, aldığı teşvikler ve gördüğü talep ile üretici sayısında büyük bir artış kaydetti. Türkiye’de 2007 yılında 651 üretici toplam 5 bin 360 hektar tarım alanında İTU yaparken, 2010 yılına gelindiğinde bu sayı 4 bin 540 üretici ve 78 bin 174 hektar tarım alanına yükseldi. Bakanlık, 2012 yılı için İyi Tarım Uygulamaları Destekleme Ödemesi kapsamında, meyve ve sebzede dekar başına 20 TL olarak, örtü altında dekar başına 80 TL destek verdi. Geçtiğimiz hafta Greenpeace raporundaki, meyve ve sebzelerde kimyasal kalıntı bulgularının ardından çıkan tartışmalar, bu alandaki hassasiyeti bir kez daha gözler önüne serdi. Daha önceki dönemlerde de ihraç edilen domateslerin Rusya ve Fransa’dan geri dönmesi ile bu konu gündeme gelmişti.

Bu noktada, üretimi ve satışı kısıtlı olan organik gıda dışında öne çıkan yöntem ise ‘İyi Tarım Uygulamaları’ (İTU). Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının önemli teşviklerle desteklediği bu uygulama, bugün Migros ortaklığında perakende kanallarına ulaşıyor. Tüketiciler için ‘alternatif’ perakendeciler için prestij olan İTU, 5 bine ulaşan üretici için de önemli bir teşvik ve gelir kapısı oldu.

İyi Tarım yapan üretici 214 kritere uymalı

Eskisi gibi kokmayan çilekler, boyutları büyüyen domateslerle başlayan bu ‘eskiye özlem’e yepyeni bir boyut kazandıran tarım ürünlerinde zirai ilaç kalıntısı iddiaları tüketicilerde önemli bir rahatsızlık başlattı. İlk etapta bir organik gıda trendi başladı. Ancak yüksek maliyetler ve sanayileşme ile birlikte oluşan sınırlı üretim alanı, talebi karşılayacak üretimin önüne geçen engellerdi.

Bu noktada devreye giren Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, 2010 yılında yeni bir İTU ile yeni bir uygulamaya başladı. Kontrollü üretim ile kontrollü ilaç kullanımını ve kayıtlı bir yetiştirme sürecini öngören bu uygulama, sertifikalı üretim yapan çiftçi sayısını hızla yukarı çekti.

Migros’un açıkladığı rakamlara göre, Türkiye ‘de 2007 yılında 651 üretici toplam 5 bin 360 hektar tarım alanında İTU yaparken, 2010 yılına gelindiğinde bu sayı 4 bin 540 üretici ve 78 bin 174 hektar tarım alanına yükseldi. Bugün bir çiftçinin İTU kapsamında uyması gereken toplam kriter sayısı ortalama 214 civarında.

Proje herkese açık, en büyük katılımcı

Migros Uygulamanın lansmanı için düzenlenen basın toplantısında tüm perakendecilere açık kapı bırakılırken, şu anda İTU ile satış yaptığı bilinen tek perakendeci Migros.

Grup ağırlıklı olarak bölge depolarının bulunduğu Ankara, Antalya, İstanbul, Bursa ve İzmir Bölgelerinde İTU çalışmalarını sürdürüyor. Projenin açıklandığı 2010 yılında 2 bin çiftçi ile yola çıkan şirket, o dönemde 130 bin tonluk İTU ile üretilen meyve sebze alımı yapacağını açıklamıştı. Ürünlerinin Migros raflarında yer almasını isteyen tüketicilerin atması gereken belli adımlar var. Belli sertifikalar isteyen Migros Grubu,tüm İTU kriterlerini yerine getirebilmenin yanı sıra tüm üretim dönemi boyunca buna bağlı kalmayı da esas alıyor.

Migros İyi Tarım uygulaması konusunda çok hassas davranıyor. Marketlerinde bu üreticilerden gelen ürünleri, belirgin ambalajlarla tüketiciye açık olarak gösteren Migros, çiftçilerin de gerekli standartlara uymasını düzenli olarak izliyor. Migros, ulusal ve uluslararası seminerler ile tüketici ve üretici bilincini artırmaya yönelik çalışmalar yaparken, çiftçilerin İTU’dan çıkarılmasını öngören durumları da net biçimde belirlemiş durumda. Migos bu durumları şöyle sıralıyor:

Migros çiftçileri sürekli takip ediyor

Migros Grubu, İTU sürecinde tüm tedarikçilerinin ürünlerini belli bir plan çerçevesinde denetim ve analiz işlemlerine tabi tutuyor.

ttp://b2b.migros.com.tr adresinde yer alan Migros İTU İzlenebilirlik Portalı ile tüm İTU üreticilerinin, saha bilgileri, İTU sertifika bilgileri, bitki koruma ve besleme uygulamaları ile hasat verileri kontrol edilerek İTU çalışmasının devamlılığı gözleniyor.

Resmi kurum ve Migros iç denetimleri sonucunda tespit edilen uygunsuzluklar öncelikle; tedarikçiler, ilgili İTU firmaları, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı birimleri ile paylaşılıyor ve tedarikçiden İTU sistemlerinin geliştirilmesi isteniyor.

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş Sertifikasyon Kuruluşları tarafından sertifikası askıya alınan veya iptal edilen ; sertifika süresi dolan İTU’lu ürün tedarikçilerinden, süreç düzelene kadar tekrar ürün alımı yapılmıyor.

Dünya



Anahtar Kelimeler: Gıda Vitrini, Gıda, Vitrin, Tarım, GDO, Gıda Güvenliği, Alo 174, Sağlıklı Gıda, Beslenme, Yemek, Baklava, Restoran, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Mehmet Mehdi Eker