Tebliğe göre sebze ve meyve hallerinde satışa konu olan bütün ürünlerin, üretim yerleri ve tarihleri gibi bilgilerini içeren birer künyesi olacak. Künyesi bulunmadan satışa sunulan ürün için 5 bin lira para cezası kesilecek. Kısaca 'Hal Yasası' olarak bilinen sebze ve meyvelerin toptancı hallerindeki ticaretine ilişkin şartları düzenleyen 5957 sayılı kanunun uygulanmasına ilişkin tebliğ, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Tebliğe göre sebze meyve hallerinde satışa konu olan bütün ürünlerin, üretim yerleri ve tarihleri gibi bilgilerini içeren birer künyesi olacak. Künyesi bulunmadan satışa sunulan ürün için 5 bin lira para cezası kesilecek.

Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, tebliğ ile birlikte yeni dönemde kayıt dışı ticaretin de önüne geçileceğini belirterek, uygulayıcıların sıkıntı yaşamaması ve kanunun tüm kesimlerce daha iyi anlaşılabilmesi için 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren 1 yıllık bir geçiş dönemi planladıklarını açıkladı. Yıllardır süren tartışmaların ardından geçen yıl mart ayında kabul edilen ve önemli bir bölümü 2011 Mart'ında yürürlüğe giren hal yasasının, ürünlerin kaydı ve satışa sunuş şartlarını düzenleyen tebliği dünkü Resmi Gazete'de yayımlandı.

Buna göre, yerli üretim veya ithal edilen ürünler her ne sebeple olursa olsun gümrük kapısından veya üretim yerinden sevk edilmeden önce mutlaka sisteme beyan edilecek ve kaydı yapılacak. Kayıt işlemi, toptancı hallerinde faaliyet gösterenler için toptancı hallerince, toptancı hali dışında faaliyet gösterenler için ise Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın il müdürlükleri tarafından yapılacak.

Ürünler için özgün künye numarası verilecek

İlgili mevzuat çerçevesinde ithal edilen mallar ile fatura veya müstahsil makbuzu ile üreticilerden satın alınan mallardan toptancı halinde satılanlardan yüzde 1, toptancı hali dışında satılanlardan yüzde 2 oranında hal rüsumu (vergi) alınacak. Ancak üretici örgütleri, ihraç amaçlı mal alanlar, sanayide kullanmak üzere mal alanlar ile 'iyi tarım uygulamaları' kapsamında üretim yapanlar rüsumdan muaf olacak. Sevkine ilişkin bildirimi yapılan ürünler için sistemde bir künye oluşturulacak. Künyede malın üretim yeri, cinsi, miktarı, hangi üretici ve işletmeye ait olduğu, varsa sertifika bilgileri ve bakanlık tarafından uygun görülen diğer hususlar yer alacak. Her bir künye için sistem tarafından özgün bir künye numarası üretilecek, bu numara barkodlu etiket olarak basılacak. Perakende satışa sunulan ürünlerin kap veya ambalajlarında herkes tarafından kolayca görülebilecek barkodlu etiket mutlaka bulundurulacak.

Hüseyin Gökçe - Dünya