Geçtiğimiz hafta, Hasad Yayın Yönetmeni Seyfettin Batal, Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi  Prof. Dr. Alper Önenç ve bendeniz, 11. Uluslararası Tarım, Hayvancılık ve Süt Endüstrisi Fuarı'nı ziyaret etmek amacıyla Konya'daydık. Konya'da mezkur fuarı ziyaret etmekle birlikte, gıda, tarım ve hayvancılık dünyasının son durumuyla ilgili inceleme yapma fırsatımız oldu.
Fuarın VIP açılışı bir gün önceden, sessiz sedasız "hala hatırın kalmasın" kabilinden gerçekleştirildi. Sektöre cesaret ve güven aşılaması bakımından böylesine önem addedilen bir fuara, sebep ne olursa olsun  Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı M. Mehdi Eker'in katılmaması ortamın sessiz kalmasına sebep oldu. Katılan siyasetçi, bürokrat ve STK yöneticileri alınmasın, zira onlar yerel hassasiyetten dolayı fuara zaten katılmak durumundalar.
Açılışa AK Parti Konya Milletvekili Hüseyin Üzülmez, Konya Valisi Aydın Nezih Doğan, Konya Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Akyürek, Konya Ticaret Borsası Başkan Yardımcısı M. Namık Köklüsoy, Konya Ticaret Odası Başkanı Selçuk Öztürk, Meram Belediye Başkanı Serdar Kalaycı, Karatay Belediye Başkanı Mehmet Hançerli, Konya Sanayi Odası Başkan Yardımcısı Tahir Şahin, TARMAKBİR Yönetim Kurulu Başkanı Cahit Tekbaş, İl Genel Meclisi Başkanı Ali Selvi, KONESOB Başkanı Bekir Duvarcı, Konya Emniyet Müdürü Hüseyin Namal, ilçe kaymakamları, çok sayıda oda başkanı ve vatandaş katıldı.
Konya Ovası suyla buluşturulmalı Fuarın VIP açılışında protokol davetlileri sırasıyla Türk tarımında Konya'nın önemini, fuarcılığın gelişim aşamalarını ve Konya'da düzenlenen fuarların bölgeye canlılık kazandırdığını ifade ettiler.
Konuşmacılardan Konya Ticaret Borsası (KTB) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı M. Namık Köklüsoy'un söyledikleri bu kapsamda önemsenmeli. Konya Ovası'nın kapalı bir havza olduğunu söyleyen Köklüsoy, "Burada üretimi istenilen seviyelere çıkartmak ve ürün çeşitliliğini artırmak istiyorsak, Konya Ovası mutlaka suyla buluşturulmalıdır. Ne gerekiyorsa, yapılması gereken ne varsa yapılmalıdır. Bunun yanında arazi toplulaştırma ve modern sulama sistemlerinin kurulması hızlı ve planlı bir şekilde yürütülmelidir" dedi.
Neyse biz esas konumuza dönelim. Konya-Ankara karayolu üzerindeki KTO-TÜYAP Uluslararası Fuar Merkezi'nde 12 Mart'ta 5 salon olarak açılan ve 3 salonunun çadırdan kurulduğu Konya Tarım ve Hayvancılık Fuarı'nda faciadan dönüldü. Öncelikle olayın tüm muhataplarına geçmiş olsun dileklerimi iletmek istiyorum. Burada amaç kesinlikle bağcıyı dövmek değil, üzüm yemek. Öncelikle bunun bilinmesini isterim. Ayrıca sorumluları ilan etmekte bizim görevimiz değil. Biz olayın yaşanma sürecine mercek tutmaktayız. Ki bir daha yaşanmasın. Gelişen Türkiye'nin fuarcılığa bakışı da gelişsin; bu çağda panayır alanları oluşturur gibi çadırdan fuar alanları oluşturulmasın. Fuar tarihleri belirlenirken, etkinliğin icra edileceği coğrafyanın iklim şartları ve özel günleri de göz önünde bulundurulsun.
Açılış konuşmaları henüz tamamlanmamıştı ki, polis teşkilatı mensuplarının çadırlardan müteşekkil fuar bölmelerinde koşuşturmasına şahit olduk. Bu da neyin nesidir diye olayı anlamaya çalışırken, bir emniyet mensubunun "çadırların bağlantı vidalarında kopma olduğu" yönündeki açıklamasını duydum. Fuar için kurulan çadırların üst bağlantı vidalarında kuvvetli rüzgar nedeniyle kopmalar olmuş, çadırların içindeki ziyaretçileri/davetlileri dışarı davet ediyorlar. Rüzgar şiddetini artırarak devam ederken, fuarın açılış merasimi bitti ve davetliler standları ziyarete başladılar. Çıkışta, ortada bulunan çadırın Güneydoğuya bakan çadırının üst tarafında açılma olduğunu gözlemledik. Fuarın esas açılış tarihi olan 13 Mart'ta tekrar fuar alanına geldiğimizde akşam oluşan görüntünün giderildiğini, bir anlamda tedbir alındığını gördük.
Ve 15 Mart.
Haber bültenlerinde son dakika bantları... Aşırı rüzgar nedeniyle Konya'da fuar alanının çöktüğü ve çok sayıda yaralı olduğu açıklanıyordu. Konya Valisi Aydın Nezih Doğan, TÜYAP'ın düzenlediği Konya Tarım ve Hayvancılık Fuarları'nda kurulan çadırın, kuvvetli lodos nedeniyle yıkılmasıyla ilgili, toplam 17 yaralı olduğunu açıkladı.
TÜYAP Konya Fuarcılık A.Ş'den, ''Konya Tarım ve Hayvancılık Fuarları, olumsuz hava muhalefeti nedeniyle ortaya çıkabilecek güvenlik zafiyetini önlemek amacıyla 15 Mart 2013 Cuma günü itibariyle kapanmıştır'' açıklaması geldi. TÜYAP Konya Fuarcılık A.Ş. Genel Müdürü İlhan Ersözlü, teknik ekiplerce her türlü önlemin daha önceden alındığını, bu kadar yıkıcı olabilecek bir fırtınayı beklemediklerini ifade ederek "İçerisi çok kalabalıktı. Teknik ekipten, tehlike uyarısını alınca hemen tahliye etmeye başladık. Çok önemli bir faciayı atlattık" dedi.
Konya Ticaret Odası (KTO) Başkanı Selçuk Öztürk ise olayı bir felaket olarak yorumladı. Yaşanan olayın, kendilerini yeniden değerlendirmeye sevk ettiğini ifade eden Öztürk, gelecek fuarlar için tedbir alacaklarını sözlerine ekledi.
"Modern ülkelerde çadırda fuar olmaz"
Burada, Türk Tarım Alet ve Makineleri İmalatçıları Birliği (TARMAKBİR) Yönetim Kurulu Başkanı Cahit Tekbaş'ın konuyla ilgili çıkışı dikkate değer. Hazırlık toplantılarında, gelişen modern ülkelerde çadırda fuar olmayacağı ikazını yaptıklarını hatırlatan Tekbaş, "Bu olay bizi teyit etti ama böyle bir olayın olmasını temenni etmezdik. Bu olaydan çıkardığımız dersle Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'ne müracaat etmek suretiyle bundan sonra çadırda fuar yapılmaması mesajını aldık ve bunu ilgililere ileteceğiz." açıklamasını yaptı.
Evet, gelecekte aynı acıyı tekrar yaşamamak için dikkate alınması gereken bir açıklama. Zaten aynı paralelde düşündüğüm için, "Bu çağda, çadırda fuar düzenlemek hangi akılla izah edilebilir?" başlığıyla söze girdim.
Hepimiz kaybettik
Aynı olay kısa bir dönem önce Bursa'da yaşanmıştı. Yine çadırdan fuar alanı oluşturulmuş ve sel basması sonucunda fuar bir fiyaskoyla neticelenmişti. Tüm yaşananlardan sonra, ilgililer iyi bir muhasebe yapmalılar. Nerede yanlış yaptıklarını, hangi konunun gözden kaçtığını, daha büyük bir felaketin altından nasıl kalkacaklarını uzun uzun düşünsünler. Yukarıda da ifade ettiğim gibi, suçlu ilan etmek kolay; fuar yapımcısından KTO'ya, çadırı inşa eden firmadan TOBB'a kadar bir çok kurum zan altında kaldı. Elim olayın tekrarlanmaması üzerine fikir yürütülmeli. Fuar yapımcısının prestiji sarsıldı, Türk fuarcılığı öz güven kaybı yaşadı... Koca bir yıl boyunca bu fuara ümit bağlayan katılımcıların (Konya Valisi Aydın Nezih Doğan'ın tabiriyle fuarı destekleyen) ise kayıpları hepsinden önemli.
Tekrar tüm sektör temsilcilerine geçmiş olsun...