Dünya nüfusunun hızla artmasına bağlı olarak artan gıda ihtiyacı, gıda üreten işletmelerin yeterli hijyenik ve teknolojik koşullara uygun olmaması, gıda denetimleri konusunda yasal ya da uygulamaya dönük yetersizlikler; gıdaların sağlıksız olarak, yeterli önlemler alınmadan tüketiciye sunulması soruna yol açmaktadır. Tüketicilerin sağlıklı gıdalara ulaşabilmesi ve bu şekilde toplum sağlığının korunabilmesi, gıdaların üretim ve pazarlama aşamalarında hijyen kurallarına eksiksiz uyulması ile doğrudan ilişkilidir .
Son beş senede ülkemizde kanser oranı korkutucu bir şekilde hızla artıyor. Tüm dünyada kanser oranı düşerken Türkiye'de kanser vakaları tiplerine göre önceki yıllardan %80 e varan artışlar gösteriyor. Kanserlerin genel sebeplerinin başında ise tüketilen gıdalar geliyor.
Özellikle son dönemde hepimizin üzülerek şahit olduğu, ardı ardına yaşanan gıda terörü vakalarıyla karşılaşıyoruz. Her gün yeni bir üzücü haber görmemek mümkün değil. Bu yaşananlar ülkemizde gıda güvenliğinin ne kadar risk altında olduğunu ve halk sağlığının nasıl büyük bir tehlikeyle muhatap olduğunu göstermektedir.
AB ülkeleri ile kıyaslandığında Türkiye'nin nüfus ve yüzölçümü bakımından büyük bir ülke olması, fazla sayıda gıda işletmesinin küçük çaplı üretim yapması ve bir kısmının kayıt ve kontrol dışı olması, gıda denetim hizmetlerinin etkin bir şekilde yapılamaması, gıda denetiminde konunun uzmanı olmayanların görevlendirilmesi, yeterli denetçi personelin olmaması gibi problemler ülkemizde gıda güvenliğini tehdit etmektedir.
Gıda güvenliğinin sağlanması ve halk sağlığının korunmasında birincil sorumluluk Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına aittir. Bakanlık bunu sağlayacak yasal düzenlemelerin oluşturulması, mevcut boşlukların giderilmesi ve yasal mevzuatın uygulanmasına dönük etkin denetimler gerçekleştirmesi gerekmektedir. Bakanlık bünyesinde bulunan gıda denetçileriyle sayısı 500 bine yaklaşan gıda işletmelerini denetlemeye çalışıyor. Gıda Kontrol Genel Müdürlüğünün 2012 sonu raporuna göre yapılan denetim sayısı 375 bin, bazı firmaların yıl içinde mükerrer denetimlerde geçirildiğini de dikkate aldığımızda gıda işletmelerinin önemli bir kısmı denetlenmediği gerçeği ortaya çıkıyor. Diğer taraftan bakanlık bünyesinde 500 bine yakın işletmeyi denetleyecek personel sayısı 4635. İşletme sayısına göre bu kadar az personelle etkin bir denetimin yapılamayacağı ortada. Denetimlerin etkin bir hale gelebilmesi için bütün eğitimi gıda üzerine bina edilen bu alanda uzman olan gıda mühendislerine büyük görev düşüyor. Yeterince göre verildiği takdirde ülkemizde gıda güvenliği problemini önemli ölçüde azaltacak olan gıda mühendislerinin önemi anlaşılamadığı ya da anlaşılmadığı ortada. Türkiye'de 25 bin gıda mühendisi bulunmasına rağmen kamuda ihtiyaç olmasına rağmen görevlendirilen 4 bin 635 gıda denetçisinin sadece 852'sin gıda mühendisi.
Özel sektörde 5996 sayılı kanunla bir çok hak kayıplarına uğrayarak istihdam sıkıntıları artan gıda mühendisleri kamuda da yeterli adaleti göremiyor. Adına “Gıda” ifadesi eklenmesiyle Gıda Mühendislerinin önemi artacağı düşünülürken yapılan uygulamalar durumun tersi yönde olduğunu işaret ediyor. Bakanlık gıda denetçisi olarak gıda mühendislerine görev vermezken farklı projeler ile atanan farklı meslek gruplarının birkaç haftalık eğitimler verilerek denetçi yapılıyor. Bu projelerle atananlar “görev yeri dışında çalışamaz” kuralı olmasına rağmen görmezden gelinerek gıda denetçisi olarak görev veriliyor.
Güvenli gıda üretimi ve halk sağlığının korunmasında gıda denetimlerinin ne kadar önemli olduğu ortadayken, denetim görevini etkin bir şekilde yürütecek meslek grubu olan gıda mühendislerini atamamakta ısrar edilirken, tek seferde binlerce Veteriner Hekim ve binlerce Ziraat Mühendisi rahatlıkla atanmakta olduğunu görüyoruz.
Bakanlıkta, şu an 13846 Ziraat Mühendisi, 6858 Veteriner hekim görev yaparken, 1111 Gıda Mühendisi görev yapmaktadır. Veteriner hekimler ve Ziraat Mühendisleri 60-65 puanlarla atanırken adaletsiz atama politikasından dolayı Gıda Mühendisleri 90 puanla zor atanmaktadır.
Niyetimiz meslekçilik yapmak değil, bunu da doğru da bulmuyor, diğer meslek gruplarının da gerekliliğine inanıyorum fakat sayılar ortada, adalet olmadığı gerçeğini açıklamaya yetiyor.
Adalet beklemek gıda mühendislerinin en doğal hakkı sanırım.