Marketlerde işlenmiş domuz eti ürünlerinin satılması haberleriyle birlikte domuz eti tekrar gündeme geldi, ardından Bakanlık domuz eti ürünlerinin hijyenik ortamda yıllardır satıldığına ve yeni bir şey olmadığına, bunun herhangi bir probleme neden olmadığına dair bir açıklama yaptı. Yapısı itibariyle pislik içinde yetişen, hem ülkemizde hem de Avrupada kullanımı sonucu hastalıklara neden olan ve Allah(cc)'ın kesinlikle haram kıldığı domuzu hijyenik ortamda satmış olmanın gıda güvenliği ve helal gıda yaklaşımına fayda sağlamayacağı aşikar. Toplumun bu konuda yaşadığı hassasiyeti ve tedirginliği anlamaktan uzak bir anlayış devam ettiği sürece domuz eti konusu daha çok gündemde kalacak ve halkımızı tedirgin etmeye devam edecektir. Konu, domuz eti ürünlerinin satılması şekliyle gündeme geldi ama diğer bir önemli husus bazı bölgelerde işlenmemiş domuz eti olarakta satılmaktadır, market ve kasaplarda domuz eti ve ürünlerine rahatlıkla ulaşılmaktadır.
Önemle üzerinde durulması gereken bir konu da ormanlık arazilerde avlanan yaban domuzlarının kaçak yollarla piyasaya sürülmesi. Bu kaçak yaban domuzu etlerinin kimi zaman pizzacıda, kimi zaman ocak başında, kimi zaman pidecide, kimi zaman otelde karşımıza çıkması olasıdır. Geçtiğimiz yıllarda bu vakalarla sürekli karşılaşılmış, bazı lüks otellerde sığır eti diye domuz eti yedirildiği otel mutfağı çalışanlarının medyaya verdiği beyanatlardan da görülmüştür. Bu konuda tüketicinin yapabileceği çok da fazla şey bulunmamaktadır. Bakanlık, denetimleri artırmalı, riskli bölgelerden ürün örnekleri almalı ve bu örnekleri analize tabi tutarak, suç işleyenleri ağır cezalara çarptırmalıdır.
YABAN DOMUZU VE DOMUZ ETİ YENİ TEBLİĞ'DE YOK!
Domuz etinin satışı konusunda gözden kaçan önemli bir noktaya da değinmeden geçemeyeceğim. Bilindiği gibi 5 Mart 2013 itibariyle Et ve Et Ürünleri Tebliği yürürlüğe girdi ve bu tebliğle 2006da domuzu kasaplık hayvan olarak tanımlayan Çiğ Kırmızı Et ve Hazırlanmış Kırmızı Et Karışımları Tebliğ yürürlükten kalkmış oldu. Yeni tebliğde önceki tebliğe göre farklılık arz eden ama açıklık getirilmeyen, kimsenin de farkına varmadığı nokta ise şu; yaban domuzu ve domuz etinin tebliğden kaldırılmış olması. Bu tebliğle, yürürlükten kalkan Çiğ Kırmızı Et ve Hazırlanmış Kırmızı Et Karışımları Tebliğinin 3. maddesinde diğer kasaplık hayvanlar olarak tanımlanan domuz, yaban domuzu, at ve tavşan bu tebliğde tanımlanmıyor.
Et ve Et ürünleri Tebliğinde domuz etinden bahsedilen tek yer emülsifiye et ürünü tanımıdır. Emülsifiye et ürünü yani sosis salam ve jambonda kullanılabileceği belirtilmiş ama işlenmemiş et olarak satışına dair herhangi bir tanımlama yapılmamıştır ve bu konuda da başka herhangi bir yönetmelik ve tebliğe atıfta bulunulmamıştır. Yürürlüğe giren Et ve Et Ürünleri Tebliğinde bu hayvanlarla ilgili bir tanımlama yapılmaması ya da atıfta bulunulmaması ve önceki tebliğin yürürlükten kalkmış olması; domuz, yaban domuzu eti ve at etinin kasaplık hayvan kategorisinden kalktığı ve yasaklandığı anlamına gelmektedir. Yine bakanlığın 14.02.2013 tarihinde yayınladığı ET VE ET ÜRÜNLERİ TEBLiĞi UYGULAMA TALiMATInda da buna dair bir açıklama yapılmamıştır. Dolayısıyla bu nitekim hassas bir konu olması hasebiyle bu noktaya açıklık getirilmesi gerekmektedir. Eğer yasaklandıysa; -ki domuz eti ve domuz eti ürünleri satışı kasaplarda ve marketlerde devam etmektedir- bu etlerin satışının durdurulması ve cezai işlem uygulanması gerekmektedir. Yapılan denetimlerde bu hususa dikkat edilip edilmediği açıklanmalıdır. Yok eğer yasaklanmadıysa neden bir tanımlama ya da açıklama yapılmamıştır ve hangi yasal mevzuata dayandırılarak bu etlerin satışına izin verilmektedir? Konuyla ilgili bir açıklama yapılıp kamuoyunun aydınlatılması gerekmektedir.