Şimdilerde yurdun değişik yerlerindeki alışveriş merkezi (AVM) sayısı 333’e yükseldi. Geçen yıl 27 AVM hizmete girdi. 2014 yılında 34 AVM daha yapılacak. Alışveriş Merkezleri Yatırımcıları Derneği’nin verdiği bilgilere göre AVM’lere bugüne kadar 50 milyar dolar yatırıldı. AVM’lere 2013 yılında 1.6 milyar ziyaretçi girdi, çıktı. 2014 yılında AVM’lerin toplam 75 Milyar TL’lik (yaklaşık 30 milyar dolarlık) ciro-iş yapmaları bekleniyor..
AVM Derneği’nin yaptırdığı araştırmanın bulgularına göre, AVM’lere giden toplam ziyaretçilerin yüzde 77’si hafta sonu, cumartesi - pazar günleri gidiyor. Haftasonları cumartesileri kadın, pazarları erkek müşteriler çoğunlukta.
AVM’lere gitme alışkanlığı edinenlerin AVM’lere 1 ay içinde ortalama gitme sıklığı 2012 yılında 5.6 iken 2013 yılında 6.5 olmuş.
AVM’ler bağımlılık yaratıyor Bir ay içinde AVM’lere gitme sıklığı Orta Anadolu’da 9.7, Akdeniz’de 7.0, Doğu Anadolu’da 4.9 olarak belirlenmiş.
AVM’lerde yeme sıklığı 2012 yılında ayda 3.2’den, 2013 yılında 2.0’lere gerilemiş. AVM’lerde ortalama kişi başı yemek harcaması 2012 yılında 15.20 TL, 2013 yılında 15.80 TL.
AVM’lere gidenlere, neden gittiklerini sormuşlar. Yüzde 93’ü dolaştım, vitrinlere baktım, yüzde 41 kıyafet, ayakkabı, kozmatik, oyuncak, ev tekstili benzeri alışveriş yaptım, yüzde 31’i hipermarketten, yüzde 5’i elektronik marketten, yüzde 5’i yapı marketten alışveriş yaptım demiş. Yüzde 36’sı yemek yemiş, yüzde 17’si çay, kahve - gazoz içmiş, yüzde 10’u sinemaya gitmiş, yüzde 8’i AVM içindeki gösterileri izlemiş, yüzde 14’ü çocuklarını gezdirmiş, oyun alanına götürmüş, yüzde 35’i arkadaşlarıyla buluşmuş...
AVM’lere gidenlere sormuşlar. En son gittiğinizde AVM’de ne kadar zaman harcadınız? Gençler 3 saate yakın zaman harcadıklarını söylemişler. Ortalama ziyaret süresi 2.5 saat dolayında en fazla saat harcanan AVM’ler Akdeniz, Batı Anadolu ve İstanbul’daki AVM’ler.
Ziyaretçilerin yüzde 53’ü kapalı, yüzde 37’si yarı açık, yüzde 10’u açık AVM’leri tercih ettiklerini söylüyor.
Sosyal işlevleri var
AVM’lere gidenlerin yüzde 29’u alışveriş düşkünleri, yüzde 22’si tasarruf odaklılar, yüzde 19’u kalite takipçileri, yüzde 15’i ihtiyaç, yüzde 15’i keyif odaklılar imiş.
Bizim AVM’lerimizin özelliği var. AVM’ler (1) Her gelir grubundaki kesime açık (2) Her gelir grubundakilerin güçlerine göre alışveriş yapabilmelerine, gezip dolaşmalarına, bir şeyler yiyebilmelerine imkân veriyor. (3) Farklı kesimden insanların biraradalığını sağlıyor. AVM’ler kâr odaklı, ticari kuruluşlar ama, sosyal işlevleri de önemli. Farklı kesimden farklı gelir grubundan insanları bir araya getiriyor.
Açık anlatımıyla bizde AVM modeli iyi oturdu. İyi gelişti. Bize benzer başka ülkelerde ise AVM’ler sosyal huzursuzluklara kapı açabilıyor. Örneğin Brezilya’da AVM’ler gelir dağılımındaki çarpıklığın huzursuz ettiği alt gelir gruplarının eylem ve çatışma alanına dönüşmüş durumda.
milliyet.com.tr